Vth National Risale-i Nur Congress Final Declarations
“Çağımız Sorunlarına Çözüm Arayışları ve Said Nursi Modeli”
1. Türkiye’de cumhuriyet ve demokrasi üzerindeki kavram kargaşasına
son verilmeli; bu kavramlar, evrensel standartlar esas alınarak kabul görmeli; kişiye,
kuruma, konjonktüre göre farklı manalar yüklenilerek kullanılmamalıdır.
2. Demokratik bir ülkede, kişi veya kişilere dayalı bir hukuk anlayışı
kabul edilemez. Hukuk düzenlemeleri evrensel ilkelere ve objektif kurallara dayalı
olmalı, keyfiliğe fırsat vermemelidir. Bu çerçevede tartışılamaz, değiştirilemez
bir resmî ideoloji kabul edilmemelidir.
3. Demokrasi sadece çoğunluğun hâkimiyeti olarak görülmemelidir.
Azınlıkların ve fertlerin temel hak ve hürriyetlerinin garanti altına alınması,
demokrasinin en önemli ilkesidir. Temel hak ve hürriyetler, hiçbir şekilde tartışma
konusu olamaz, referanduma ve oylamaya tabi kılınamaz. Keyfi gerekçelerle tahdit
edilemez, askıya alınamaz.
4. Demokrasinin sağlıklı bir şekilde işletilebilmesi için sivil
ve asker bürokratik yapı olması gereken sınırlar içine çekilmelidir. Sivil, adlî
ve askerî bürokrasi marifetiyle yürütülen vesayetçi sistem, tasfiye edilerek demokratik
sistem tahkim edilmelidir.
5. Türkiye askerî darbelerle anılan bir ülke olmaktan uzaklaştırılmalı;
askerin yeri ve konumu, sivil otoritenin üstünlüğü ilkesi çerçevesinde kanunlarda
net olarak ifade edilmelidir.
6. Din ve vicdan hürriyeti, fikir ve ifade özgürlüğü en temel insan
haklarındandır. Laiklik her şeyden önce din ve vicdan hürriyetini teminat altına
almaktır. Bu ise siyasî iktidarın dinî alana müdahale etmemesini gerektirir. Din
ve inanç, sivil ve kamusal alanda serbestçe yaşanabilmeli ve ifade edilebilmelidir.
Dinî eğitime ilişkin devlet tekeline son verilmelidir. Bu çerçevede Diyanet İşleri
Başkanlığının devlet yapısı içindeki konumu ve işleyişi de gözden geçirilmelidir.
7. Demokrasinin sağlıklı işleyişinde iktidar kadar muhalefet de
önemlidir. Muhalefet, demokratik yöntemlerle yapılmalıdır. Hak arama yöntemi olarak
şiddet, hangi mülahazalarla olursa olsun hiçbir şekilde tasvip edilmemelidir.
8. Ülkede yaşayan herkese herhangi bir ayrımcılık yapılmaksızın,
anayasal vatandaşlık çerçevesinde bireysel hak ve özgürlüklerin tanınması gerekmektedir.
9. Türkiye’nin siyasi ve sosyal alanda yaşadığı problemleri çözebilmek
için Türkiye toplumunun bütün farklılıklarıyla ve çeşitlilikleriyle barış içerisinde
kardeşçe, birlikte yaşayabilmelerinin siyasî çerçevesini çizecek toplumsal mutabakat
zeminine dayalı yeni bir demokratik anayasa hazırlanmalıdır.