Farewell Speech
Ey insanlar!
Sözümü iyi dinleyiniz. Bilmiyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada ebedi
olarak bir daha buluşamayacağım. Ey insanlar; bu günleriniz nasıl mukaddes bir gün
ise, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ise, bu şehriniz nasıl mukaddes bir şehir
ise; canlarınız, mallarınız, ırzlarınız da öyle mukaddestir, her türlü saldırıdan
emindir.
Ashabım!
Yarın Rabbinize kavuşacaksınız ve bugünkü her hal ve hareketinizden sorulacaksınız.
Sakın benden sonra eski dalaletlere dönüp birbirinizin boynunu vurmayınız. Bu vasiyetimi
burada bulunanlar bulunmayanlara bildirsin. Olabilir ki bildirilen kimse, burada
bulunup da işitenlerden daha iyi anlayarak muhafaza etmiş olur.
Ey ashabım!
Kimin yanında bir emanet varsa onu sahibine vesin. Faizin her çeşidi kaldırılmıştır,
ayağımın altındadır. Lakin borcunuzun aslını vermek gerekir. Ne zulmediniz ve ne
de zulme uğrayınız. Allah'ın emriyle faizcilik artık yasaktır. Cahiliyetten kalma
bu çirkin adetin her türlüsü ayağımın altındadır. İlk kaldırdığım faiz de Abdulmuttalip
oğlu (amcam) Abbas'ın faizidir.
Ashabım!
Cahiliyet döneminde güdülen kan davaları da tamamen ortadan kaldırılmıştır. İlk
kaldırdığım kan davası da Abdulmuttalib'in torunu (yeğenim) Rebia'nın kan davasıdır.
Ey insanlar!
Bugün şeytan şu topraklarınızda yeniden nüfuz ve saltanat gücünü kaybetmiştir.
Fakat bu kaldırdığım şeyler haricinde küçük gördüğünüz işlerde de ona uyarsanız
bu da onu memnun edecektir. Dininizi korumak için bunlardan sakınınız.
Ey insanlar!
Kadınların haklarına riayet etmenizi ve bu hususta Allah'tan korkmanızı tavsiye
ederim. Siz kadınları Allah'ın emaneti olarak aldınız. Ve onların namuslarını ve
ismetlerini Allah adına söz vererek helal edindiniz. Sizin kadınlar üzerindeki hakkınız;
aile şerefinizi korumaları ve evlerinizi sizin hoşlanmadığınız hiç kimseye açmamaları,
çiğnetmemeleridir. Eğer onlar razı olmadığınız herhangi bir kimseyi evinize alırlarsa
onları hafif bir şekilde dövebilir, azarlayabilirsiniz. Kadınların da sizin üzerinizdeki
hakları; örfe göre her türlü giyim ve yiyeceklerini temin etmenizdir.
Ey mü'minler!
Size bir emanet bırakıyorum ki siz ona sımsıkı sarıldıkça yolunuzu hiçbir zaman
şaşırmazsınız. O emanet Allah'ın kitabı Kur'an'dır.
Ey mü'minler!
Sözümü iyi dinleyiniz ve muhafaza ediniz. Müslüman Müslüman'ın kardeşidir ve
bütün Müslümanlar kardeştir. Din kardeşinize ait olan herhangi bir hakka tecavüz,
başkasına helal değildir. Ancak gönül hoşluğuyla verilen başka. Ashabım! Nefsinize
de zulmetmeyiniz. Nefsinizin de üzerinizde hakkı vardır.
Ey insanlar!
Cenab-ı Hak her hak sahibine hakkını vermiştir. Varis için vasiyete gerek yoktur.
Çocuk kimin döşeğinde doğmuşsa ona aittir. Zinakar için mahrumiyet cezası vardır.
Babasından başkasına nesep iddia eden soysuz yahut efendisinden başkasına uymaya
kalkan nankör, Allah'ın gazabına, meleklerin lanetine ve bütün Müslümanların düşmanlığına
uğrasın. Cenab-ı Hak bu insanların ne tevbelerini ne de şahadetlerini kabul eder.
Ey İnsanlar!
Şu halde iyi biliniz ki; bu şehrinizde, bu beldenizde, bu gününüzün mukaddes
(haram) olduğu gibi birbirinize kanlarınızı dökmek, mallarınızı haksız yere almak,
namuslarınızı kirletmek de haramdır, her türlü saldırıdan masumdur. Muhakkak ki
siz Rabbinize kavuşacaksınız, o zaman bütün bu işlerden sorulacaksınız.
Ey insanlar!
Aklınızı başınıza alında benden sonra birbirinizin boynunu vuracak şekilde dalalete,
vahşete düşerek cahiliye devrine dönmeyin.
Dipnotlar
*Hz. Muhammed'in, hicri 10. yılda yaptığı Veda Haccı'nda
sayıları yüz on dört bini bulan hacıya hitaben irad ettiği hutbe.