The Existence is Muslim
'Hiç görmeden inananlara ne mutlu'
İncil
Görmekten kasıt müşahededir. Müşahede şuhud etmedir. Şuhud iç görüştür. İçgörü
ancak kalple olur. Bu hikmettendir ki, "Bunda kalp sahibi olanlar için çok öğütler
vardır" buyrulmuştur. "Akıl sahibi" denmemiştir; çünkü akıl bağdır. Sınırlar ve
kayda bağlar. Akl'ın kök anlamı bağlamaktır. Tıpkı itikat gibi. Akd kökü de bağ
anlamındadır. İlkinde sınırlama, ikincisinde ise bağlanma söz konusudur. İman bağlanmaktır.
Bir hakikate intisap etme. Burada İslam'daki gibi bir teslimiyetten çok bağlanma
söz konusudur.
Bu sırdandır ki, "Tabiat ve varlık müslimdir." deriz. "Mümindir" demeyiz. Çünkü
varlık teslim olmuştur. O halde insan da teslim olmak zorundadır. Ya da şöyle diyelim.
İnsan Allah'a teslim olmaksızın varlığı teslim alamaz.
Müşahedesiz iman hem Hz. Ali'nin "Görmediğim şeye inanmam." sözünde ihbar ettiği
gibi mutlak bağlanmayı hem de müşahede düzeyine gelmeksizin mümkün olmayı bildirir.
Müşahedede insan görmez, ona gösterilir. İnsanın görüşü keskinleşince şuhudî yakîn
doğar. "Ve namaz göz aydınlığım kılındı" haberindeki göz nuru bunu ima eder. Namazda
İlahi Hakikat'i görmeyen henüz ona girmemiş demektir. Görseydi namaz gözünün nuru
olurdu. Namaz teslimiyettir ve müşahede mahallidir. İbn Arabi hazretleri, insanın
namazdaki makamının gayret-i İlahi makamı olduğunu söyler. Bu yetkinlik düzeyinde
Allah, kulun Kendisinden başkasıyla meşgul olmasını istemez. O'nun isteği emirdir.
Tıpkı Kur'an gibi. Kutsal kitaplar Rabbimizin bizimle konuşması değildir, sadece
O'ndan gelen emirdir. O emreder ve O'nun "emr"iyle gerçekleşir varlık. Varlık gerçekte
Allah'ın varlığıdır ve var olanlar da O'nun bin bir Esma'sının donmuş halleridir.
Eğer tecelli sürekli ve kesintisiz olmasaydı var olanlar donuk, kristalize ve kaskatı
olurdu. Var olanlardaki hareket Esma'nın kesintisiz tecellisindendir.
İnançlı, tanrıtanımaz, İsevi, Musevi, Budist, Mecusi, şeytana tapar, nihilist,
anarşist vs. ne olursa olsun her insan, her an Allah'ın bir isminin tedbiri altındadır.
Allah Mutlak Rahman ve Rahim olduğundan haklının da haksızın da üstüne eşit olarak
indirir yağmuru. Esma'nın tecellisi mümin veya kafir herkeste mütecellidir.
Bu, mutlak inkarın imkansızlığını gösterir.
Küfr'ün sözcük anlamı, '"örtmek"tir. Gerçeğin üzerine yalancı bir örtü sermektir
inkar. İnsan imkansız olanı dener ve inkar eder. Tıpkı varlığın özündeki iman ve
teslimiyeti tercihindeki gibi bir seçimde bulunur. Seçimiyle Allah da onun kalbini
örter. Böylece küfür çift yönlü bir biçimde gerçekleşmiş olur.
İnsanın seçiminin belirleyici olup olmadığı konusu hayli tartışmalıdır. Bu belirsizlik
de sınavın hikmetinden midir bilmiyorum. Bildiğimi sandığım şey, Schuon'un dediği
gibi İslam'ın bir vuslat olduğudur. 'İslam, Allah ile insan arasında bir vuslattır,
Allah, Allah olarak; insan, insan olarak.'
Allah'ın Allah oluşu, O'nun mutlak ve sınırsız ve kuşatılamaz oluşudur.
Ne ki Allah'ı yer ve gökler istiva edememiş, mümin kulunun kalbi istiva etmiştir.
"Yere göğe sığmadım, inanan kulumun kalbine sığdım."
Çünkü kalp, insanda İlahi Merkez'dir. İlahi Hakikat'in yadigarı gönüldür.
Bizler yokluktan ve hiçlikten varlık sahasına çıkarken O'nun Rahmetiyle yıkanmış
bir halde, saf, arı duru ve O'nun iştiyakıyla geliriz.
Dünyaya ineriz. Dünya deni'dir. Hem aşağı alemlerin en aşağısıdır, hem de 'alçak'tır.
Zalimdir, hilekardır, aldatıcıdır ve kirletir.
Dünyaya inmek bir bakıma adım adım O'ndan uzaklaşmak, kirlenmektir.
Allah'ın Seçkin Elçisi, bir gün yağmur başladığında evinden çıkar ve ıslanır.
Dostları merakla yanına gelince de, "Yağmurun biatı tazedir, O'nun kokusunu duyuyorum"
der.
İnsanın gelişi iniştir, alçalmadır.
Bu kirlenmedendir ki, O'nun huzuruna namazla çıkmak için abdest alırız. Su hayatın
kaynağıdır. Böylece suyla arınarak, suya yönelerek dünya kirlerinden temizlenir
ve hayatın kaynağına doğru yöneliriz. Suyun olmadığı yerde ise bedenimizin asli
maddesi ile toprakla teyemmüm ederiz. Yani Rabb'imizin huzuruna dönmemiz aslında
kökene yönelmemizdir. Kökene yönelmeksizin O'nun manevi huzuruna çıkamayız.
Demek ki, bir su ve toprak gibi arı, duru ve mütevazı olmak üzere yaratılmışız.
Bizim yücelişimiz zilletimizdedir.
Hz. Musa O'na, "Sana nasıl yakınlaşabilirim?" diye sorduğunda, Rabb'imiz, "Bana
ancak bende olmayan bir şeyle yakınlaşabilirsin" buyurmuştur. Musa (as.), "Sana
ait olmayan bir şey var mı?" dediğinde de, "Evet" demiştir: "Zillet."
Bu yüzden iman Allah'ın sonsuz ve mutlak varlığında kaybolmak, küfür ise kibirlenmektir.
Hidayet O'ndandır, Hadi O'dur. Hidayet eden, insanı dosdoğru yola sevkeden sadece
Allah'tır. İnsana düşen kendi kişisel algısını silmeye çalışmaktır. İnsanın Allah
ile arasındaki en büyük engel kendisidir. Kendisini tümüyle ortadan kaldırmadıkça
insan imanda tahkik düzeyine erişemez.
Hidayet istenince gerçekleşen bir şey midir, yoksa istenmedikçe de gelip insanı
bulan bir şey mi bilemiyorum. Ama bulanların ancak arayanlar olduğuna da inanıyorum.
Bu inançla insanın sadece düşkün ve çaresiz bir varlık olmadığını, Allah'ı idrak
edebilecek bir kalbe, akla ve O'na ulaşan yolu seçebilecek bir iradeye sahip olduğunu
görüyorum.
Hakikatte insan Mutlak Varlık'ın sırrına bağlı olarak yaratılmış ve bu sırrın
coşkusuyla varoluş alanına gönderilmiştir. Aşk, insanın varoluş hakikatine duyduğu
iştiyakın adıdır. Küfr belki de köktenci biçimde hileye kaçmaktır. İnsan eğer kaynağı
ve tabiatı gereği Mutlak ve Aşkın Varlık'ın soluğunu taşıyorsa ruhunda, O'ndan kaçarak
tıpkı intihar gibi köktenci bir hileye kurban ediyor kendini. İslam özü itibariyle
gerçeklik, iyilik ve güzelliktir. Hidayet rahmettir ve rahmet ihsan ve hüsnün de
kaynağıdır. Schuon, "Şehadet aklı, şeriat ise iradeyi belirler" der. Bizim doğaüstü
doğamızın gerçekleşmesi ancak şehadet ve şeriatla olur. Şeriat hakikatin perdesi
veya örtüsü değil, bizatihi kendisidir. Hakikat'e ulaşmak için şeriata nüfuz etmek
gerekir. Şeriata nüfuzun ilk adımı şehadettir.
İnsan varlığının kaynağına döner şehadetle. Hidayeti sadece ve sadece O'ndan
dilemek gerekir. İnsanın İlahi hakikatle arasındaki perdelerin saydamlaşması için
Kabe'ye yönelerek namaz kılması ve İlahi merkez olan kalbine yönelerek de Allah'ı
anması zorunludur. Bu yönelişle birlikte fetih ve inkişaflar gerçekleşir. Ruhun
açılması ve sıkıştığı yuvanın dar çeperlerinden çıkarak mutlak ve sonsuz olan Allah'ın
varlığında mutlak olarak gaybubet etmesi namazla, yani urucla gerçekleşebilir.
Allah Alim'dir ve olmuş olacak ve olması mümkün olanı bilir.
O'nun bilişi kaderin inkarını mümkün kılmaz.
Eğer biz sürekli O'nun rahmetinden umarak hidayet ve şefaati dilersek, her şeyin
O'na bağlı olduğunu da ilan etmiş oluruz.
Madem Allah vardır o halde her şey O'nunla kaim, mümkün ve vakidir.
Bu durumda O'ndan başka bir şey imkansızdır. O'na rağmen bir şey imkan dışıdır.
Bu imkan dışılık alanına girme konusunda inatçı olmakla insan hakikatin üzerine
siyah bir örtü sermeye başlar. Oysa gözünü kapayan sadece kendisine gece yapar.
Yani küfür ve inkarla insan kendi varlığının sesini kısmakta ve bastırmaktadır.
Schuon, "herşeyde Allah'ı görmek, her yerde Allah'ı görmektir" der.
Tam da burada kendisini kesintisiz biçimde kutsaldan arındıra arındıra nihayet
o vuslat imkanını kaybeden modern insanın trajedisine gelebiliriz. Belki de tek
trajik olan modern insanın bu halidir.
Modern Batı uygarlığının eli kanlı insanı hakiki olanı yitirmiştir. İnsan tercihiyle
yitirir ama, Allah'ın ona önceden hazırladığı bir yol haritası olduğunu düşünmez.
Her şey kaderle takdir edilmiştir. Şairin dediği gibi kuşlar da kaderle uçar. Zaten
modern insan "Hakikat" denince Schuon'un buyurduğu gibi, hemen peygamberin kişiliğinde,
hatta bedeninde Allah'ın cismaniyetini düşünür olmuştu, oysa müslim, hakikat dendiğinde,
"O'ndan başka ilah yoktur" gerçeğini bilgi düzeyine göre zahiri veya batıni anlamıyla
düşünür.
Bu düşünüşle müslim, aslında kendi iradesiyle Allah'ın belirlediğini seçmektedir.
Yani her şey Allah'tandır. İnsan özgür iradesiyle 'özgürce' seçer, ama dileyen Allah'tır.
İnsan fıtraten mükerrem olduğundan Hakk'ı arar. Kucağında yanlışı bulunca da
ona sarılır. Bu seçiminde özgür de olsa dileyen ve takdir eden kendisi değildir.
Bizler nisbî varlıklarız, irademiz ve seçimimiz de nisbîdir. Ancak Mutlak Varlık'ın
dileğine uygun seçimler yaparız.
Biz susarız ve bize rahmet yağmuru inerse kana kana içeriz.
Bizler O'nun ruhundanız, O'ndan geldik ve yine O'na döneceğiz.
Öz
Bu makalede, varlık, müşahede, akıl, kalp kavramlarının imanla ilişkisi ortaya
konularak, imanın "bağlanma, bir hakikate intisap etme" olduğu vurgulanmış ve iman
küfür karşılaştırması yapılmıştır. Bu anlamda varlık "müslim"dir, teslim olmuştur.
Buna göre insan, Allah'a teslim olmaksızın varlığı teslim alamaz.
Vurgulanan diğer bir husus; inançlı, tanrıtanımaz, İsevi, Musevi, Budist, Mecusi,
şeytana tapar, nihilist, anarşist vs. ne olursa olsun her insanın, her an Allah'ın
bir isminin tedbiri altında olduğudur. Ancak insan küfürle, gerçeğin üzerine yalancı
bir örtü sererek imkansız olanı dener ve inkar eder. Tıpkı varlığın özündeki iman
ve teslimiyeti tercihindeki gibi bir seçimde bulunur. Seçimiyle Allah da onun kalbini
örter. İman Allah'ın sonsuz ve mutlak varlığında kaybolmak, küfür ise kibirlenmektir.
Hidayet eden, insanı dosdoğru yola sevk eden sadece Allah'tır. İnsana düşen kendi
Allah ile arasındaki engelleri kaldırarak imanda tahkik düzeyine erişmektir.
Anahtar Kelimeler: Allah, varlık, iman, küfür, hidayet
Abstract
In this article, it is put forward how the notions of the existence, observation,
mind and heart are related to faith, it is emphasised that faith is a "connection
and a relation to a truth", and there is a comparison between faith and infidelity.
In this respect, the existence is Muslim (meaning also submitted), and is surrendered.
Therefore, the man cannot possess the existence before being submitted to God.
It is also emphasised that any kind of man, believer, atheist, Christian, Jewish,
Buddhist, Mecusi, Satanist, Nihilist, anarchist etc, is under the disposition of
a Name of God. However, the man with his infidelity veils the truth and tries the
impossible, and denies. He makes a choice, quite similar to the one that the existence
made for the faith and submission in its essence. With his choice, God veils his
heart in return. Faith is to dissolve in the eternal and absolute existence of God,
and infidelity is to become arrogant.
Guide and Director of man to the correct path is God. What man needs to do is
to eliminate the obstacles between him and God, and to improve his faith to high
degrees.
Key Words: God, Existence, Faith, Infidelity, Conversion